การแกะสลักลายเส้นรูปองค์พระ : เขาชีจรรย์

สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฏราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินไปทรงกดปุ่มไฟฟ้าจุดชนวนระเบิดหินแกะสลักเส้นภาพพระพุทธรูปฯ เป็นปฐมฤกษ์
ในวันพุธที่ ๒๔ มกราคม พุทธศักราช ๒๕๓๙ ฤกษ์ ๑๔.๒๙ น.

ระเบิดหินแกะสลักเส้นภาพพระพุทธรูปฯ เป็นปฐมฤกษ์

         การแกะสลักใช้ชีวิตตัดด้วยเครื่องเลื่อยคอนกรีต (ทั้งระบบไฟฟ้าและระบบลม) กับวิธีระเบิดประกอบกันโดยใช้เครื่องเลื่อยคอนกรีต ตัดขอบของเส้นแล้วเจาะรูระเบิด
ตรงกลางความหนาของเส้น แล้วจึงระเบิดออกให้เป็นร่องลึกตามต้องการ จากนั้นเป็นการสลักหรืออุดด้วยซีเมนต์ขาวของภาพองค์พระพุทธรูปบนหน้าผา แต่มีปัญหา
การมองเห็นภาพพระพุทธรูปได้ไม่ชัดเจนสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฏราชกุมาร จึงพระกรุณาโปรดเกล้าพระราชทานวินิจฉัยให้เปลี่ยนแปลงจากร่องเส้นไปเป็น
ถมร่องด้วยซีเมนต์และติดโมเสกทองในพื้นที่ร่องเส้น โดยใช้เป็นโมเสกชนิดที่มีคุณภาพคงทนและดีที่สุดและเคยนำมาใช้ในการบูรณปฏิสังขรพระบรมมหาราชวัง จำนวน
๕๐๐ ตารางเมตร โมเสกมีขนาดกว้าง ๒ เซนติเมตร ยาว ๒ เซนติเมตร มี ๒ ลักษณะ คือ โมเสกทองชนิดผิวเรียบพื้นกระจกสีเขียวติดในส่วนของร่องเส้นองค์พระพุทธรูปและฐานบัวโมเสกทองชนิดผิวขรุขระพื้นกระจกสีเขียวติดในส่วนที่เป็นตัวอักษรนามพระพุทธรูป

คนงานสลักลายเส้นองค์พระพุทธรูปด้วยวิธีโรยตัวลงมาตามหน้าผา
การประดับโมเสกทองที่ร่องลายเส้นพระพุทธรูป
การปรับแต่งเส้นลวดลายองค์พระพุทธรูปก่อนประดับโมเสกทอง
องค์พระพุทะรูปเมื่อประดับโมเสกทองเรียบร้อยแล้ว เสร็จแล้วทำการเคลือบผิวหินส่วนองค์พระพุทธรูปด้วยน้ำยาเคมีชนิดไม่มีสีและไม่มีความแวววาวสำหรับป้องกันความเสียหายจากการซึมของน้ำเข้าไปในเนื้อหิน ป้องกันการเกิดตะไคร่น้ำ และป้องกันวัชพืช
คนงานสลักลายเส้นองค์พระพุทธรูปด้วยวิธีโรยตัวลงมาตามหน้าผาและใช้เครื่องตัดหินเซาะร่อง

การประดับโมเสกทองที่ร่องลายเส้นพระพุทธรูป

พระเนตรดำทำจากนิลเจียระไนเป็นลักษณะแผ่นโมเสก ขนาด ๑ นิ้วx๑ นิ้ว จำนวน ๑,๓๗๘ ก้อน น้ำหนัก ๘๐,๐๐๐ กะรัต (จัดทำสำรองไว้ ๒๕๐ ก้อน น้ำหนักรวม ๒๕,๐๐๐ กะรัต รวมเป็นนิลทั้งสิ้น ๑๐๕,๐๐๐ กะรัต)
ขั้นตอนการติดตั้งโมเสกนิล ที่พระเนตรองค์พระพุทธรูปเมื่อวันที่ ๑๒ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๕๔๓ ทำการขุดเจาะดวงพระเนตรองค์พระพุทธรูปขนาดกว้าง ๕ นิ้ว ยาว ๗ นิ้ว
การสร้างนั่งร้านจากด้านข้างองค์พระพุทธรูปไปยังพระอุระ เพื่อเจาะช่องที่บริเวณพระอุระขนาดกว้าง ๕๐ เซนติเมตร ยาว ๕๐ เซนติเมตร ลึก ๕๐ เซนติเมตร และใช้หินที่เจาะออกมาทำเป็นฝาปิด พร้อมทั้งติดตั้งระบบชักรอกสำหรับยกเชิญบุษบกบรรจุพระบรมสารีริกธาตุไปยอดเขา

แผนที่